In kringloopwinkels, op vrijmarkten: overal zijn tweedehands platenspelers te vinden. Maar hoe scheid je het kaf van het koren? VINYL Magazine geeft tien tips bij het kopen van een tweedehands platenspeler.
- Hoe wordt het plateau van de speler aangedreven?
Er zijn twee opties: direct-drive of met een snaar. In het eerste geval is de motor rechtstreeks aangesloten op het plateau (een kwarts-kristal zorgt dan voor een constante snelheid). In het tweede geval is de motor met het plateau verbonden via een snaar. Het is niet per se zo dat een van de twee soorten beter is dan de andere, maar grosso modo zijn snaaraangedreven draaitafels stabieler en minder onderhevig aan slijtage dan direct-drives. Het kan geen kwaad om de staat van de snaar te controleren: oude snaren kunnen uitgerekt zijn waardoor de snelheid niet meer klopt. Of ze kunnen poreus worden als ze jarenlang ongebruikt zijn. Dan breken ze. Vrijwel alle snaren zijn nieuw te verkrijgen
- Doet hij het?
Niet onbelangrijk: draait de motor? Zit er geen speling in de arm? Komt er een signaal uit de kabels? Een draadbreuk in de arm is een dure aangelegenheid. Indien mogelijk moet je dit altijd controleren.
- Hoe zwaar is de draaitafel?
Door de bank genomen kunnen we stellen: hoe zwaarder, hoe beter. Een zwaar plateau draait immers gelijkmatiger dan een licht plateau. Meer massa zorgt voor een grotere stabiliteit, en dus minder verstoring van de naald.
- Check de snelheid.
Als het goed is, is 33 1/3 toeren per minuut precies 33 1/3. Hetzelfde geldt voor 45 toeren. Je kunt dit vrij eenvoudig checken: zoek in je app-store naar een RPM-calculator. Leg een single-adapter op de spindel en leg je telefoon er bovenop. Zet de draaitafel aan en controleer de snelheid. Wees voorzichtig dat je niet de naald beschadigt door een wegschietende telefoon. Mocht er een pitch-control knop op de draaitafel zitten, dan kun je die gebruiken om de snelheid aan te passen. De juiste snelheid is cruciaal voor een goed geluid.
- Welke voorversterker heb je nodig?
Het signaal van een pick-up-element is aanzienlijk zwakker dan het signaal van bijvoorbeeld een cd-speler. Dus is er een aparte voorversterker nodig. Soms is die al ingebouwd in de draaitafel, maar meestal niet. Let er goed op wat voor element er in de draaitafel zit. Er zijn twee types: MC en MM. Het eerste type heeft een nog veel lager uitgangssignaal dan het tweede en heeft dus ook een andere versterkingsfactor nodig. Sommige voorversterkers zijn alleen geschikt voor de meer gangbare MM-elementen. Let er goed op dat element en voorversterker bij elkaar passen.
- Hoe is de stofkap?
De stofkap heeft de belangrijke functie stof te weren van je draaitafel en vinyl. Let erop dat er geen scheuren in de kap zitten, met name bij de scharnieren. En omdat het oog ook wat wil: idealiter is de kap helemaal helder en krasvrij. Een nieuwe kap kost al gauw honderd euro, als je hem al kunt vinden.
- Hoe is het met de naald?
Als je een tweedehands platenspeler koopt, kun je er bijna vanuit gaan dat de naald versleten is. Check of er nog nieuwe naalden te koop zijn – en of ze niet te duur zijn. Je zult niet de eerste zijn die voor een paar tientjes een platenspeler koopt en vervolgens meer dan honderd euro kwijt is voor een nieuwe naald. Een versleten naald kan al na één kant een plaat volledig ruïneren.
- Wat voor snoer zit eraan?
De meeste draaitafels hebben een vast signaalsnoer met twee tulpstekkers. Sommige oude draaitafels hebben echter nog een oude 5-polige DIN-aansluiting (een ronde stekker met vijf contactpunten). Het vereist enig soldeerwerk om zo’n draaitafel bruikbaar te maken voor modernere versterkers (in ieder geval alles na 1980).
- Automaat of handmatig?
Je hebt platenspelers die volledig manueel bediend worden. Er zijn ook volautomaten, die zelf de naald op de plaat kunnen zetten en aan het einde van de plaat de naald weer van het vinyl halen en de motor laten afslaan. Let er bij wat oudere automaten op dat alles nog functioneert. Zeker bij spelers die elektronica gebruiken voor de arm, wil er nog wel eens iets stuk gaan.
- Check de prijs
Voor minder dan honderd euro is er al heel wat te krijgen. Is het duurder, kijk dan op internet wat voor draaitafel het is. Let goed op bovenstaande punten om onverwachte extra kosten te voorkomen. Oude elektronica heeft een nadeel: alles is aan slijtage onderhevig. En alles kan stuk.
Meer lezen over Vinyl Magazine? Klik dan hier.
