De timing kan niet beter: op Record Store Day viert platenzaak North End in Haarlem dat het precies vijftig jaar geleden de deuren opende. Wally Tax, zanger van The Outsiders, knipte destijds het lint door. Ter gelegenheid van dat jubileum verschijnt op 22 april een exclusieve vinylsingle waarop oud een nieuw elkaar tegenkomen: op de ene kant staat Homeland van Haarlems’ trots Chef’Special, op de keerzijde Summer Is Here van The Outsiders. Eigenaar Onno Blomsteel over deze mijlpaal.
Hoe lang werk je al bij North End?
“Ik was aanvankelijk vaste klant. Ik kwam elke donderdagavond om het blaadje van de Top 40 te halen en om te kijken wat er nieuw uit was. Ik beluisterde gemiddeld zes singles, om er vervolgens maar een te kopen. Ik kreeg nog net geen schop onder mijn kont tegen de tijd dat ik weer opstapte. Toch mocht ik uiteindelijk bijspringen. Eerst een paar uur op die donderdagavond, later ook de zaterdagen en de vakanties – ik zat natuurlijk nog op school. De artiesten, de platen en de winkel, ik was bezeten van elk aspect. Ik wist al snel dat ik niets anders wilde.”
Heb je ooit gehoord hoe die opening zich vijftig jaar geleden voltrok?
“Het was een groot succes. Veel volk op de been en berichten in de lokale media. Wally Tax arriveerde in een grote Amerikaanse slee. Daar maakte hij wel indruk mee. Het was verder een nogal introverte jongen. De man van zijn platenmaatschappij deed het woord. Zelf had hij net een eerste solosingle uit en die heeft hij de hele middag zitten signeren. Het beginnen van deze winkel was best een avontuur want platenzaken waren een relatief nieuw fenomeen. De meeste lp’s en singles werden destijds verkocht via warenhuizen en elektronicawinkels. Bert Buter, de oorspronkelijke eigenaar, is desondanks in het diepe gesprongen. In juni 1967 verscheen Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band van The Beatles en die lp was niet aan te slepen. Het bezorgde de winkel een vliegende start.”
Wanneer heb je de winkel overgenomen?
“In 2005, in dat jaar zijn we ook naar de huidige locatie verhuisd. We hebben altijd aan het Marsmanplein gezeten, alleen is dit inmiddels wel de derde winkel waar we zitten. De oorspronkelijke eigenaar Bert is nog altijd een soort vliegende keep en staat hier bijvoorbeeld ’s maandags nog achter de toonbank.”
Jullie zitten buiten het centrum van Haarlem. Is er ooit overwogen die richting op te verhuizen?
“Nee, want je hebt wel meer aanloop, maar het grootste deel van de mensen die door een hoofdstraat lopen, hebben geen belangstelling voor lp’s. Daar staat tegenover dat je wel de hoofdprijs voor zo’n locatie betaalt. We bedienen een nichemarkt en dat kan prima op deze locatie. Mensen maken er een dagje uit van om ons te bezoeken, waarbij het scheelt dat ze hier gratis kunnen parkeren. Ik ben daarnaast jaren geleden heel actief geworden met mailorder, waarbij de plaats waar je zit natuurlijk helemaal onbelangrijk is.”
Hoe heeft North End zich in de loop van de tijd weten te handhaven?
“Het ging met golven. In de jaren zestig en zeventig werden er enorm veel lp’s verkocht en dat was een heel goede tijd voor de winkel. De eerste dip kwam eind jaren zeventig en begin jaren tachtig. De meeste mensen hadden een aardige collectie lp’s. Er ontstond een soort verzadiging. Een paar jaar later werd de cd geïntroduceerd, wat voor een nieuwe toptijd zorgde. Tot ook de vraag hiernaar terug begon te lopen.”
Wordt dit inmiddels gecompenseerd door de opleving van vinyl?
“Zeker. De aanzet daarvoor is zelfs gegeven door Record Store Day. Ik werd daar zeven jaar geleden door benaderd. Of ik daar belangstelling voor had. Natuurlijk, ik doe overal aan mee! Tot mijn verbazing bleek het uitsluitend om vinyl te gaan. Twee-derde van het lijstje exclusieve releases van die eerste Record Store Day kende ik niet eens. Ik heb dus voorzichtig maar wat besteld. Tot mijn grote verbazing stonden er op de bewuste zaterdag vijftig mensen voor de deur. Uit Zaandam, Alkmaar, Beverwijk… noem maar op. Na een half uur was alles op. Ik wist niet wat ik meemaakte. In diezelfde periode kreeg ik vaker de vraag van klanten of bepaalde titels op vinyl beschikbaar waren. Ik ben er steeds meer op voorraad gaan nemen. Al snel kreeg North End de naam dat er altijd bijzondere items te koop waren. Het aandeel vinyl in de winkel groeit nog steeds, terwijl de cd-afdeling steeds verder krimpt.”
Is wat je aanbiedt een weerspiegeling van je eigen smaak?
“Voor een deel. Ik houd heel erg van alternatieve rock, folk en singer-songwriters. Het staat hier veel op, dus wordt het veel verkocht. Ik heb er echt een klankenkring voor opgebouwd. Ons aanbod is echter heel breed. We verkopen vooral nieuwe releases, zoals die van Blaudzun, Ryan Adams en Depeche Mode. Heruitgaven doen het vooral goed als het echt iets heel bijzonders is, zoals die van Paul Weller. Verder hebben we een heel goede selectie audiofiele lp’s.”
Je verkoopt ook draaitafels, boxen en versterkers. Is dat een succes?
“We zijn ooit begonnen met Crosley’s, maar we merkten al snel dat mensen toch een stapje verder willen. Ik ben hele blij dat we nu de dealer van Pro-Ject zijn. Het zijn hele goede draaitafels, voor een heel schappelijke prijs. Er is al een instapmodel voor 279 euro. En ze zien er ook in hoogglanslak nog eens heel mooi uit. In samenwerking met Van den Eijnde Audio in Haarlem bieden we ook een complete set aan: platenspeler, versterker, boxen en goede kabels – ook voor een heel bescheiden budget, terwijl je er jaren plezier van zult hebben. Het is goed om als winkels zoiets gezamenlijks op te zetten. Het werkt ook nog eens. We hebben al enkele tientallen van zulke sets verkocht, waarbij mensen ook altijd een stuk of vijf lp’s kopen.”
Zie je de toekomst met vertrouwen tegemoet?
“Zeker, het is nu zelfs leuker dan ooit. Vroeger zat je echt te wachten op wie er binnenkwam, dankzij social media kun je dat veel meer sturen. Zoals ik al zei hebben we vaak exclusieve releases, iets wat we in de toekomst nog willen uitbreiden. Ook organiseren we veel instores, waar ook altijd veel publiek op afkomt. Zo’n volle zaak… het zijn voor mij echt geweldige dagen. Natuurlijk zie ik dat er weer winkels bijkomen en dat er elke week iemand een eigen mailorder begint. Ik ben daar niet bang voor. Het houdt me scherp. Een goed aanbod, concurrerende prijzen, zichtbaar blijven en vooral in beweging blijven. Op die manier weet ik zeker dat ik over twintig jaar hier mijn eigen 50-jarige jubileum mag vieren.”
Wat staat er op 22 april te gebeuren?
“We verkopen een exclusieve single met daarop nummers van The Outsiders en Chef’Special èn een speciaal North End T-shirt. We hebben voor de winkel een groot buitenpodium waarop verschillende artiesten zullen optreden, waaronder – als ultieme afsluiter – de ambassadeur van Record Store Day 2017: Jett Rebel!”
Tekst: Robert Haagsma
Foto: Peter van Heun