Woensdag 5 augustus was het 51 jaar geleden dat The Stooges hun debuutalbum uitbrachten. The Stooges, die begonnen als The Psychedelic Stooges, hadden via MC5 een platencontract bemachtigd bij Elektra Records. The Psychedelic Stooges traden in die tijd op naast het al bekendere MC5, die vooral bekend geworden waren door hun explosieve optredens en politiek activisme. The Stooges waren dus vanaf het begin al geïnspireerd door de wilde optredens en op muzikaal vlak vooral het Less is more principe. Dit uitte zich in een hele rauwe en pure muzikale sound die vervolgens door vel overstuurde gitaarversterkers werd gegooid en op het publiek afgeschoten werd. Deze haast primitieve sound werd in het begin veelal gecombineerd met avant-garde en vrij-vormige improvisatie. De inspiratie hiervoor lag vooral bij The Doors. Nadat The Psychedelic Stooges door Elektra gecontracteerd waren heeft gitarist Ron Asheton nog om toestemming gevraagd voor het gebruik van de naam The Stooges bij Moe Howard, lid van het komedie trio The Three Stooges. Iggy Pop gebruikte rond deze tijd de naam Iggy Stooge als artiestennaam.
Het debuutalbum, wat ook The Stooges heet, werd in eerste instantie opgenomen en geproduceerd door John Cale. Cale was net uit The Velvet Underground gestapt en had hierdoor dus tijd genoeg om het album op te nemen. John Cale wilde in de opnames de intensiteit en het rauwe karakter van The Stooges een belangrijke rol geven, wat resulteerde in een mix die door de platenmaatschappij als commercieel niet levensvatbaar werd gelabeld. Iggy Pop heeft toen alsnog zelf het album opnieuw geproduceerd. Deze versie is toen in de schappen beland. Het album, en eigenlijk alles van The Stoogs, waren toentertijd commerciële flaters. Ook door menig muziekrecensent werd het album destijds niet positief ontvangen. Edmund Ward van Rolling Stone Magazine noemde het album “loud, boring, tasteless, unimaginative and childish” maar gaf toe dat hij het album toch wel een beetje interessant vond. Pas vanaf de komst van de punk scene, een kleine 10 jaar later, is het imago van het album en The Stooges drastisch veranderd.
De kracht van The Stooges zit vooral in dat het Back to Basic was voordat dit eigenlijk echt bestond. Bijna alle nummers op het album bestaan uit vrij simpele composities met maar 3 of 4 verschillende akkoorden. Dit concept van 3-akkoorden structuren werd pas echt populair en veel gebruikt in de punk scene, waardoor dit album ver zijn tijd vooruit was. Op tekstueel gebied paste het album juist heel goed in zijn tijd. Zo gaat het openingsnummer “1969” en het 3e nummer “No Fun”, over jeugdcultuur en het idee hebben dat er niks te beleven valt. Een ander opkomend thema wat in die tijd regelmatig bezongen werd, zoals o.a. in The Velvet Underground’s Venus In Furs, was BDSM. De eerste single die The Stooges uitbrachten voor dit album, genaamd I Wanna Be Your Dog, ging hier ook over. In de zomer van 1969, die tegenwoordig veelal The Summer of Love genoemd wordt, was dit natuurlijk nogal controversieel. Door alle seksuele revoluties van die tijd was het daardoor voor die tijd ook wel erg actueel. De teksten van deze nummers sloten goed bij de muziek aan doordat ze heel kort en simpel geschreven werden. De muziek was tegelijkertijd ook net zo simpel en doordrenkt in veel te sterk overstuurde versterkers. Deze combinatie van eigenlijk hele simpele muziek, tekst en rauw geluid zorgde ervoor dat The Stooges en hun debuutalbum een enorm vooruitstrevende stukje kunst zijn geworden.
